Kuleler yıkıldığında geriye köktenciler kaldı

Hint asıllı yönetmen Mira Nair imzalı Zoraki Radikal (The Reluctant Fundamentalist), Pakistanlı yazar Mohsin Hamid’in aynı adlı romanından uyarlama bir politik gerilim filmi. Nair, filminde Amerikan rüyasını 11 Eylül saldırıları çerçevesinde ters yüz ediyor, Pakistanlı, kariyer düşkünü, genç erkek karakteri üzerinden bir yükseliş ve çöküş hikâyesi anlatıyor. Bir taraftan Amerikan rüyasının o parıltılı, cilalı sunumunun yanıltıcılığını gözler önüne sererken, öte yandan 11 Eylül sonrası yükselen Amerikan milliyetçiliğini ve saldırganlığını eleştiriyor. Aslında tüm dünyada yükselişe geçen Amerikan karşıtlığının, tam da ABD’nin kendisinden kaynaklı oluşuna dikkat çekiyor.

Nedir bu köktenci?
Sözcüğü radikal ya da son günlerin moda deyişi marjinalle ilişkilendirmek mümkün. Filmin ana karakteri Changez Khan (Riz Ahmed) gibi Doğu toplumlarından Müslümanlar, 11 Eylül saldırılarından sonra potansiyel bir köktenci olarak değerlendiriliyor ve terörist muamelesi görüyor. Changez her ne kadar şiddete karşı biri olsa da kafaları paranoya imgeleriyle dolu olanlar bunu bir türlü anlayamıyor. Onun giderek Amerikan rüyasından uzaklaşmasında ve bir Pakistan ulusalcısına dönüşmesinde yaşadığı kişisel çelişkiler kadar maruz kaldığı önyargıların ve dışlayıcı, ötekileştirici tavırların da etkisi var.

Mira Nair, eleştirelliği elden bırakmadan ve militan bir tavra bürünmeden, temkinli bir dille anlatıyor meselesini. Köktenciliği olumlamıyor ancak onu var eden koşulların bizzat ABD tarafından yaratılmış olduğunu da alttan alta vurguluyor.

» Zoraki Radikal film sayfası