Hollanda’nın başkenti Amsterdam çok farklı kültürlerin iç içe yaşadığı bir şehir. Amstel ırmağının çevresinde kurulan şehir yıllar içinde büyüdükçe batıyı ve doğuyu birbirine bağlayan bir kente dönüşmüş. Birçok uluslararası şirketin merkezi Amsterdam’da yer aldığından Avrupa’nın ve dünyanın ekonomik hayatı da bu kentten yönetiliyor. Haliyle Amsterdam sakinleri dünyanın dört bir yanından gelen insanlardan oluşuyor, bu yüzden de Amsterdam’ın kültürel hayatı halkı gibi bin bir çeşit ve rengarenk. Şehrin yüzölçümü İstanbul’dan çok küçük ama kültürel ve sanatsal etkinlikler kulvarında Amsterdam kolaylıkla İstanbul’la yarışabilir.
Kültür ve sanat söz konusu olunca akla bale, opera, konser, müzik ve tiyatroyla birlikte hemen sinema geliyor. Amsterdam’ın sinema hayatı da kendisi gibi çok kültürlü. Her hafta dünya sinemalarından örnekler gösterime giriyor. Ana akım Hollywood sinemasının yanı sıra kolaylıkla bir Afrika filmi de izleyebiliyorsunuz. Ayrıca sinema salonları sadece kurmaca filmler göstermiyor, belgesel ya da deneysel filmlere de yer veriyorlar.
Cineville ve Pathe
Amsterdam’da Pathe sinemaları neredeyse her köşe başında bulunabiliyor. Pathe sinemaları çoğunlukla Hollywood sinemasına ve üç boyutlu filmlere ev sahipliği yapıyor. Yine de Pathe’de sanatsal filmler de izlemek mümkün, Pathe, bünyesindeki efsanevi Tuschinski sinemasında çoğunlukla sanatsal filmlerden ve dünya sinemalarından örneklerin bulunduğu programlar düzenliyor. Şehrin merkezinde, Dam Meydanı yakınındaki, Pathe Munt ve Pathe Tuschinski sinemaları değişik akımlardan ve memleketlerden film gösterme görevini aralarında paylaşıyorlar. Pathe Munt çoğunlukla Amerikan sinemasından aksiyon ve bilim kurgu örneklerine yer verirken Pathe Tuschinski de festivallere ve özel gösterimlere ev sahipliği yapıyor. Üç boyutlu filmlerin gösteriminde Pathe Munt’e büyük şirketlerin baş ofislerinin bulunduğu ve Ajax Spor’un stadının yer aldığı Bijlmer Arena’daki Pathe sineması yardım ediyor. Ayrıca şehrin eğlence merkezi olan Leidseplein’da da bir Pathe binası var. Hollanda’nın birçok şehrinde bulunduğu için en kolay ulaşılan sinema grubu olan Pathe sürekli müşterilerine çok güzel bir kolaylık tanıyor. Sadık seyircileri makul ücrete aldıkları Pathe kartıyla ay boyunca sınırsız film izleyebiliyorlar. Genelde Pathe kartı iki film ücretine denk geliyor. Eğer iflah olmaz bir sinemaseverseniz kart edinmek çok hesaplı oluyor.
Son yıllarda Pathe’ye bir rakip çıktı: Cineville kartı. Cineville sinema kartı da Pathe kartı gibi belli bir ücret karşılığında sınırsız film izleme aboneliği sağlıyor. Onun da ücretlendirmesi benzer, ayda en az üç filme giderim derseniz hesaplı olmaya başlıyor. Cineville kartının farkı Pathe sinemalarında geçmeyip şehrin diğer sinemalarında geçiyor olması. Cineville kart çoğunlukla sanatsal filmlerin ve dünya sinemasından örneklerin gösterildiği sinemalarda geçiyor. Yine de çoğu Cineville anlaşmalı sinemada rahatlıkla Amerikan filmleri bulunabiliyor. Bunların başında The Movies geliyor. The Movies hem tarihi özelliği hem de dekoruyla Pathe Tuschinski’yle yarışıyor. Ayrıca The Movies’de rahatlıkla bir Amerikan filminden çıkıp bir Fransız filmine girebilirsiniz.
Bir diğer Cineville kart mekanı da EYE Sinema Enstitüsü. 2012’de Kraliçe Beatrice’in açılışını yaptığı EYE’ın nehir kenarına kurulmuş, göz şeklindeki yeni binası Amsterdam’ın en gözde mekanları arasında baş sırayı çekiyor. EYE, sinemayla ilgili çok farklı etkinliklere ev sahipliği yapıyor. EYE’a gittiğiniz bir gün hem gösterimdeki bir filmi izleyebilirsiniz hem de müzesini gezebilirsiniz. Alt katındaki Panorama bölümünde sinemaya dair oyunlar oynadıktan sonra Amsterdam manzaralı kafesinde kahvenizi yudumlayabilirsiniz. Ardından bir eğitim programına girip, sonra da yeni restorasyondan geçmiş tarihi bir sinema başyapıtını izleyerek gününüzü sonlandırabilirsiniz. Film izlemeyecekler için bile EYE Amsterdam’a gelindiğinde uğranması şart bir yer.
Yıl boyu festival
Bütün bu sinemalarda yıl boyunca çeşitli festivaller düzenleniyor. Çok yakın zamanda İspanyol Filmleri Festivali Rialto Sineması’nı ziyaret edecek, hemen ardından Pathe Tuschinski ve EYE Kırmızı Lale Türk Filmleri Festivali’ne ev sahipliği yapacak. Amsterdam’da yıl boyunca farklı mekanlarda birbirinden ilginç sinema etkinlikleri düzenleniyor. Kültür evlerindeki ve küçük sinemalardaki özel programları da unutmamak gerek. Bunların arasında film gösterimleri heyecanla takip edilenler arasında şehrin güneyindeki OT301 ve batısındaki Filmhuis Cavia başı çekiyorlar.
Amsterdam yağmurlarıyla ünlüdür ama yine de güneş çıkar çıkmaz Amsterdam şehri sakinleri hemen sokaklara dökülür. Yaz geceleri de güneşin geç batması sebebiyle sokaklarda, parklarda ve meydanlarda geçer. Yazın en önemli etkinlilerinden biri olan Pluk de Nacht açık hava film gösterimleriyle Amsterdam’da sinema sihrini yazın da devam ettirir. Battaniyesini ve şarabını kapan kent sakinleri bisikletlerine atlayıp merkeze çok yakın konumlanan açık hava sineması meydanına gider. Filmler için bir giriş ücreti olmadığı için (sadece yer ayırtmak isterseniz beş avro ödüyorsunuz) Amsterdam Pluk de Nacht açık hava sineması herkesin gidebildiği ve sevdikleriyle güzel zaman geçirebildiği bir yer.
Amsterdam her mevsim sinemaseverleri memnun eden bir şehir. Eğer yolunuz buraya düşerse CineDam – Cinema Amsterdam’a bakmanız yeterli: cinedam.wordpress.com. İngilizce yayın yapan bu siteden haftalık gösterim programları ve sinema etkinlikleri hakkında bilgi alabilirsiniz.
|