|
Beyin yakan bu filmi iç içe geçmiş iki çembere benzetebiliriz. Kesişim noktalarında mavi bir kutu bulunuyor. Bütün karakterler kayıp bir hafızanın içinde, yani iç içe geçmiş iki çember içindeki renkli imgeler olarak dans ediyor, mavi kutuyla temas etmeden ve mavi kutu açılana kadar… Mavi kutunun açılmasıyla bilinç yerine geliyor.
Diane, bir kiralık katille Winkies adlı mekânda buluşarak, Camilla’yı öldürmesi için anlaşma yapar. Ona $50.000 ve Camilla'nın resmini verir. Çıldırarak intihar eder. Camilla bir aracın içindedir, beklediği yöne gitmediklerini fark eder. Adamlar ona silah çeker, neye uğradığını şaşıran Camilla tam öldürülecekken karşıdan gelen çılgın insanlarla dolu bir araç Camilla’nın içinde bulunduğu araca çarpar ve büyük bir kaza olur.
Kazadan sadece Camilla sağ çıkar, fakat hafızasını kaybetmiştir. Adını ve adresini hatırlamaz. Şuursuz bir şekilde sokakta yürümeye başlar bir evin bahçesine saklanarak uykuya dalar. Sesler, isimler ve renkler ona hiçbir şey ifade etmemektedir. Sabah uyandığında bahçeden bavullarla bir kadının ayrıldığını görünce o eve girerek sığınır. Camilla’nın kayıp olduğunu ve bazı adamlar tarafından aranıldığını gizemli telefon görüşmelerinden anlarız.
Camilla duştayken hafızası ona oyunlar oynamaya başlar. Bilinçaltı çalışmaktadır ve eve Betty adında birinin geldiğini görür. Betty onunla tanışır, ona çok iyi davranmaktadır. Adını hatırlamayan Camilla, Posterdeki ismi kendi ismi gibi kullanır. Kendini Rita olarak tanıtır. Betty ile arkadaş olurlar. Rita’nın bilinçaltında, Diane’in görüntüsü kayıtlıdır; ismini ve kim olduğunu hatırlayamadığı için onu Betty olarak kodlar. İç içe geçmiş iki çemberin ilkine dalarız.
Betty polise gitmez, Rita’yı ele vermez, sadece bir araçtır hafızanın yerine gelmesi için silinmemiş çok güçlü bir imge. Rita bu imgeyi takip eder. Diane’in imgesini yani Betty’yi. Onu, zihninde çok yetenekli parlak ve yeni bir oyuncu olarak kodlamıştır. Betty’nin kendisine âşık olduğu da silinmemiştir; ancak bu iki kadın dost mudur yoksa düşman mı muallaktadır.
Winkies adlı mekâna birlikte gittiklerinde garson kızın adının Diane olması ile Diane adı onda çağrışım yaratır ve onu araştırmaya başlar. Rehberden Diane adındaki kişileri tarar ve adresine ulaşır. Adrese ulaştığında ise Diane’in yani Betty’nin çürümüş cesediyle karşılaşır. Betty ile cinsel ilişkileri olduğunu anımsar ve birlikte olduktan sonra uykusunun arasında silencio silencio diye mırıldanan Rita, Clup Silencio adlı mekânda birlikte geçirdikleri yoğun aşk anlarını hatırlamıştır.
Hâlbuki Diane, Camilla’yı yani kendi adını bile hatırlamayan Rita’yı öldürtmek için kiralık katil tutmuş $50.000 para vermiştir. O para ve mavi kutu, kiralık katiller Camilla’yı öldüreceği esnada kaza olduğu için Camilla’nın yani Rita’nın çantasından çıkmıştır. Çürümüş ceset Diane’in cesedidir. Diane, Camilla’yı öldürtme talimatından sonra çektiği acıya dayanamayarak intihar etmiştir.
Camilla yönetmeni de bilinçaltında farklı kodlamıştır. Adam, karısının onu aldattığını bilmektedir. Mücevherler Adam için karısından da önemlidir. İflas ettiğini bile bir telefonla öğrenen Adam, işini doğru yapamayan ve başkalarının yönetiminde olan zayıf kişilikli bir kukladan ibarettir. Kovboy karakterinde, film dünyasının nasıl yönetildiği gizlenmiş.
Filmin ikinci çemberi, Diane’in içinde bulunduğu tutku, Camilla’ya duyduğu karşılıksız aşk ve yaşadığı dramatik ilişkisinin çevresinde döner. Rita mavi kutuyu açar, hafızası yerine gelir. Bütün yanlış isimler ve adresler yer değiştirir. Betty’nin Diane olduğunu hatırlar. Diane’i, ona yaşattığı acıyı hatırlar. Adam’ı yani ünlü, başarılı, yönetmen sevgilisini hatırlar, Adam’ın annesini, kendi başarısını, aktris olduğunu, lüks ve şaşalı hayatını ve zavallı ölü âşık Diane’i ve Camilla’nın hem kendisi hem de öteki yeni sevgilisi olduğunu… Bilinçaltının zırvalıklarından kurtulur.
Korkularıyla yüzleşemeyenler bilinçaltında yaşarlar. Winkies’deki rüya gören adamın kâbusundan korkması ve kâbusuyla karşılaştığında kendini kaybetmesiyle, kaza sonucunda hafızasını kaybeden birinin yaşadığı bilinçaltı ve kendine gelme durumu karşılaştırılmış ve bilinçaltının ne kadar gerçekçi olabildiğinin ipucu verilmiştir. Çemberin mavi kesişim noktası, filmdeki bilinç yokluğuaslında, ipucu sadece mavi bir kutu. Anılar iz bıraktıkları ölçüde bilinçte bir yarılma ve yansıma yaratır, tıpkı bu filmin de hafızamıza yaptığı gibi.
Saklı mavi kutularımızın içinde belki de dışında.
|
